لطفا صبر کنید ...
نام دیگر: LDL, LDL-C
نام رسمی: Low-Density Lipoprotein Cholesterol
• برای تعیین خطر ابتلا به بیماری های قلبی
• پایش اثر بخشی درمان های کاهش دهنده چربی بدن
• غربالگری: به عنوان یکی از مولفه های پانل چربی. بزرگسالان هر 6-4 سال و کودکان و نوجوانان باید حداقل یک بار در سنین 11-9 سالگی و بار دیگر در سنین 17 تا 21 سالگی مورد آزمایش قرار بگیرند.
• پایش: در صورتی که فرد جزو گروه پرخطر بیماری های قلبی باسد یا نتایج آزمایش های قبلی وی، چربی بالایی را نشان دهد، در وفاصل منظم و به صورت متناوب، باید تحت آزمایش قرار بگیرد.
نمونه خون سیاهرگی از ورید بازویی
تست LDL-C معمولاً به 12-9 ساعت ناشتایی نیاز دارد. اما ممکن است پزشک معالج ناشتایی را واجب نداند. معمولاً افراد 24-2 ساله، نیازی به ناشتایی ندارند. دستورالعمل هایی ارائه شده را رعایت فرمایید و به نمونه گیر ناشتایی یا عدم ناشتایی خود را اطلاع دهید.
لیپوپروتئین با چگالی کم نوعی لیپوپروتئین است که از کلسترول (LDL-C) و عناصر مشابه همراه با مقدار کمی پروتئین تشکیل شده است. آزمایش LDL-C اغلب با استفاده از فرمولی برای محاسبه میزان LDL-C در خون بر اساس نتایج پانل چربی انجام می شود. بعضی اوقات، LDL-C مستقیماً اندازه گیری می شود.
رژیم غذایی حاوی چربی های اشباع شده و چربی های اشباع نشده ترانس (چربی های ترانس) یا عوامل ژنتیکی می توانند منجر به افزایش کلسترول خون شوند. کلسترول اضافی ممکن است در دیواره ی رگ های خونی رسوب کند. این پلاک ها می توانند رگ های خونی را تنگ کرده یا مسدود نمایند، که این امر منجر به تصلب شرایین (atherosclerosis) و افزایش خطر بیماری های قلبی و سکته مغزی می شود.
افزایش میزان LDL-C نامطلوب تلقی می شود. LDL-C اغلب کلسترول “بد” نامیده می شود زیرا با پلاک های کلسترول ، تصلب شرایین و بیماری های قلبی در ارتباط است. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) کلسترول را از عروق به کبد منتقل کنند. تصور می شود که افزایش HDL-C افراد را از ابتلا به بیماری های قلبی محافظت می کند و بنابراین اغلب به آن کلسترول “خوب” گفته می شود.
آزمایش لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C) به عنوان یکی از مولفه های پانل چربی برای تخمین احتمال ابتلا به بیماری قلبی استفاده می شود. در صورت که نتیجه ی آزمایش فرد حاکی از مقادیر لب مرز، متوسط یا زیاد این کلسترول باشد، نتایج آزمایش LDL-C و سایر اجزای پانل چربی همراه با سایر عوامل خطر شناخته شده بیماری قلبی در نظر گرفته می شود و یک برنامه ی درمانی تدوین خواهد شد. گزینه های درمانی ممکن است شامل تغییر در سبک زندگی مانند رژیم غذایی، برنامه های ورزشی یا داروهای کاهنده چربی مانند استاتین ها باشد. از آزمایش LDL-C ممکن است برای بررسی اثر بخشی درمان کاهش سطح کلسترول استفاده شود.
LDL-C غالباً مستقیماً اندازه گیری نمی شود بلکه در عوض از سایر اجزای پانل چربی، از جمله کلسترول تام (total cholesterol)، کلسترول (HDL-C) و تری گلیسیرید محاسبه می شود. در بیشتر موارد، این محاسبه تخمین خوبی از میزان LDL-C را ارائه می دهد، اما در بیمارانی با تری گلیسیرید بالای 400 میلی گرم در دسی لیتر، سیروز شدید و سایر شرایط دقت کم تری دارد. برای این افراد، تعیین دقیق LDL-C را می توان با آزمایش مستقیم LDL-C یا روش های آزمایش خاص (به عنوان مثال ، تعیین مقدار بتا) انجام داد.
بسیاری از سازمان های بهداشتی توصیه می کنند همه افراد صرف نظر داشتن یا نداشتن ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری های قلبی هر 6-4 سال یک بار آزمایش LDL-C را در قالب پانل چربی انجام دهند.
در صورت داشتن فاکتور های خطر بیماری های قلبی یا نتایج نامطلوب آزمایش های گذشته، آزمایش مکرر پانل چربی ناشتا توصیه می شود.
نمونه هایی از عوامل خطر بیماری های قلبی عبارتند از:
• سیگار کشیدن
• اضافه وزن یا چاقی
• رژیم غذایی ناسالم
• بی تحرک، ورزش ناکافی
• سن (مردان 45 سال به بالا یا زنان 55 سال به بالا)
• فشار خون بالا (فشار خون 90/140 یا بالاتر یا مصرف داروهای فشار خون بالا)
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس
• بیماری کرونر قلب قبلی یا حمله قلبی در گذشته
• دیابت یا پیش دیابت
طبق نظر آكادمی اطفال آمریكا، كودكان، نوجوانان و جوانان (سنین 2 تا 24 سال) كه هیچ گونه ریسک فاکتوری نیز ندارند باید یك بار در بین سنین 9 تا 11 سالگی و مجدداً بین سنین 17 تا 21 سال تحت آزمایش های پانل چربی قرار بگیرند.
جوانانی که نسبت به هم سالان خود بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی دارند، باید در فواصل زمانی
نزدیک تر و به صورت متناوب غربالگری پانل های چربی را انجام دهند. برخی از عوامل خطر این گروه سنی مشابه بزرگسالان است و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن می باشد. مطابق دستور العمل های آكادمی اطفال آمریكا ، کودکان پرخطر باید بین 2 تا 8 سالگی با یک پانل چربی ناشتا آزمایش شوند. کودکان زیر 2 سال خیلی کوچک هستند و نیازی به این آزمایش ندارند.
به طور کلی، تعادل میزان چربی به حفظ سلامت قلب و کاهش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی کمک می کند. پزشک معالج نتایج LDL-C، سایر مولفه های پانل چربی و دیگر عوامل خطر را برای تعیین خطر کلی بیماری قلبی در نظر می گیرد. در صورت تشخیص ضرورت درمان، بهترین گزینه با در نظر گیری این فاکتورها انتخاب می شود.
بزرگسالان
سازمان های بهداشتی توصیه های متفاوتی برای درمان براساس خطر بیماری قلبی عروقی دارند.
در حال حاضر کالج قلب و عروق آمریکا (ACC) و انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه می کنند که برای افراد 75-40 ساله و بدون بیماری قلبی، تعیین خطر 10 ساله CVD (بیماری های قلبی عروقی) با توجه به فاکتورهای کلسترول تام، LDL-C ، HDL-C، سن، جنسیت، نژاد، فشار خون، دیابت و استعمال دخانیات محاسبه شود.
در صورتی که یکی از شرایط زیر را داشته باشید، ACCو AHA مصرف استاتین را توصیه می کنند:
• بیماری قلبی (با بررسی سابقه پزشکی، تصویربرداری و غیره تشخیص داده شده باشد)
• LDL-C بیشتر از 190 میلی گرم در دسی لیتر (90/4 میلی مول در لیتر)
• ابتلا به دیابت در محدوده ی سنی 75-40 سال LDL-C 70-189 میلی گرم در دسی لیتر (1.81-4.90 میلی مول در لیتر)
توصیه های کارگروه ویژه خدمات پیشگیری ایالات متحده (USPSTF) برای مصرف استاتین:
• در صورت وجود یک یا چند عامل خطر و پیش بینی بروز بیماری های قلبی عروقی در یک بازه ی زمانی 10 ساله، 10٪ یا بیشتر، USPSTF استفاده از استاتین با دوز کم تا متوسط را توصیه می کند.
• در صورت وجود یک یا چند عامل خطر و پیش بینی بروز بیماری های قلبی عروقی در یک بازه ی زمانی 10 ساله، 10-5/7 % دوز کم تا متوسط استاتین توصیه می شود. زیرا به دلیل احتمال کم وقوع CVD، عوارض جانبی استاتین بیشتر از اثرات مفی آن خواهد بود.
کودکان، نوجوانان و جوانان
طبق دستورالعمل آکادمی اطفال آمریکا، سطح LDL-C را می توان برای به شرح زیر ارزیابی کرد:
جدول میزان LDL در کودکان، نوجوانان و جوانان
سطح پایین کلسترول LDL به طور کلی نگران کننده نیست و نیازی به کنترل ندارد. ممکن است در افراد با کمبود لیپوپروتئین ارثی و در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید، عفونت، التهاب یا سیروز دیده شود.
سبک زندگی سالم منجر به حفظ سلامت قلب و کاهش LDL خون خواهد شد. یک رژیم غذایی با کم ترین میزان چربی های اشباع و غیراشباع (ترانس)، عدم استعمال دخانیات، کنترل فشار خون و دیابت، حفظ وزن مطلوب بدن و ورزش منظم مولفه های یک سبک زندگی سالم هستند. ممکن است برای مشاوره در ایجاد تغییرات رژیم غذایی به یک متخصص تغذیه ارجاع داده شوید.
پزشک معالج با توجه به سابقه پزشکی و خانوادگی، ریسک فاکتورها، نتایج پانل لیپید و احتمالاً خطر محاسبه شده برای بروز بیماری های قلبی عروقی در مورد خطرات و مزایای درمان کاهنده ی چربی بدن با شما صحبت خواهد کرد. استاتین ها معمولاً به عنوان اولین انتخاب برای کاهش LDL-C توصیه می شوند. ممکن است یکی از انواع آن برای شما تجویز شود. سپس سطح LDL-C به صورت دوره ای بر پایش اثر بخشی دارو بررسی می شود. در صورتی که پس از شروع درمان سطح LDL باز هم بیشتر از حالت طبیعی باشد، پزشک معالج ممکن است نوع یا دوز داروی مصرفی را تغییر دهد.
آزمایشاتی برای بررسی خانگی توتال کلسترول وجود دارد. در روش ها یک قطره خون روی کاغذی قرار می گیرد که براساس سطح کلسترول، تغییر رنگ می دهد.
LDL در بزگسالان:
طبیعی | متوسط | لب مرز | بالا | بسیار بالا |
---|---|---|---|---|
کم تر از 100 میلی گرم در دسی لیتر (2/59 میلی مول در لیتر)؛ با CVD یا دیابت: کم تر از 70 میلی گرم در دسی لیتر (1/81 میلی مول در لیتر) |
100-129 میلی گرم در دسی لیتر (2/59-3/34 میلی مول در لیتر) |
159-130 میلی گرم در دسی لیتر (3/73-4/12 میلی مول در لیتر) |
160-189 میلی گرم در دسی لیتر (4/15-4/90میلی مول در لیتر) |
بیشتر از 190 میلی گرم در دسی لیتر (4/90 میلی مول در لیتر) |
LDL در کودکان، نوجوانان و جوانان:
قابل قبول | لب مرز | بالا | |
---|---|---|---|
کودکان و نوجوانان (2 تا 18 سال) | کم تر از 110 میلی گرم در دسی لیتر (2/85 میلی مول در لیتر) | 129-110 میلی گرم در دسی لیتر (2/85-3/34میلی مول در لیتر) | بیشتر یا مساوی 130 میلی گرم در دسی لیتر (3/36 میلی مول در لیتر) |
جوانان (19 تا 24 سال) | کم تر از 120 میلی گرم در دسی لیتر (3/10میلی مول در لیتر) | 159-120 میلی گرم در دسی لیتر 3/10-4/11 میلی مول در لیتر) | بیشتر یا مساوی 160 میلی گرم در دسی لیتر (4/12 میلی مول در لیتر) |
تهیه و تنظیم توسط تیم تحقیق و توسعه (R&D) آزمایشگاه ژنتیک و تشخیص پزشکی آبتین
مجید گلشن فرد، الهه براتی پورفرد