لطفا صبر کنید ...



T

Triglycerides

تری گلیسیرید

اسامی دیگر: TG, TRIG


در یک نگاه


چرا این آزمایش انجام می شود؟


• برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های قلبی
• برای پایش اثربخشی درمان هایی که با هدف کاهش چربی انجام می شوند.


چه زمانی این آزمایش انجام می شود ؟


غربالگری: هر 6-4 سال یک بار به عنوان یکی از مولفه های پانل چربی در بزرگسالان و حداقل یک بار در سنین 11-9 سالگی برای کودکان و بار دیگر در سنین 21-17 سالگی
پایش: در صورت دارا بودن ریسک فاکتور ها (عوامل خطر) بیماری های قلبی و/یا قرار گرفتن فرد برای کنترل چربی های ناسالم، این آزمایش ممکن است به دفعات تکرار شود.


نمونه مناسب برای انجام این آزمایش چیست؟


نمونه خون سیاهرگی از ورید بازویی یا نوک انگشت


برای انجام تست رعایت شرایط خاصی لازم است؟


در حال حاضر و طبق جدید ترین پروتکل ها، ناشتا بودن به مدت 12-9 ساعت قبل از آزمایش تری گلیسرید توصیه می شود و در این شرایط فقط نوشیدن آب مجاز است. ضمناً مصرف الکل به مدت 24 ساعت قبل از نمونه گیری ممنوع می باشد. گاهی اوقات نیز امکان دارد پزشک معالج ناشتا بودن برای انجام آزمایش تری گلیسرید را ضروری نداند. دستورالعمل های پزشک معالج و آزمایشگاه را مطالعه کنید و حتما قبل از نمونه گیری، آزمایشگاه را از ناشتا بودن یا عدم آن، آگاه نمایید.



چه چیزی آزمایش می‌شود؟

تری گلیسیرید نوعی چربی و منبع اصلی انرژی برای بدن است. این آزمایش میزان تری گلیسیرید را در خون اندازه گیری می کند.
تری گلیسرید عموماً در بافت چربی (adipose) تجمع می یابد، اما برخی از تری گلیسیریدها برای تامین انرژی عضلات، در گردش خون حضور دارند. بعد غذا خوردن، میزان تری گلیسیرید در خون افزایش می یابد و بدن نیز مازاد انرژی دریافتی را بلافاصله به چربی تبدیل می کند. تری گلیسیریدها از روده و با جریان خون به بافت چربی منتقل شده و ذخیره می شوند. در بین وعده های غذایی، تری گلیسیرید از بافت چربی آزاد می شود تا به عنوان منبع انرژی بدن استفاده شود. بیشتر تری گلیسیریدها توسط لیپوپروتئین هایی به نام لیپوپروتئین هایی با چگالی بسیار کم (VLDL) در خون حمل می شوند.
مقادیر بالای تری گلیسیرید در خون با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی (CVD) همراه است، اگرچه دلیل این امر به خوبی شناخته شده نیست. برخی فاکتورها می توانند موجب افزایش سطح تری گلیسیرید و خطر ابتلا به CVD شوند، که برخی از آن ها عبارتند از: عدم ورزش، اضافه وزن، مصرف سیگار، سوء مصرف الکل، دیابت و بیماری های کلیوی.
نحوه جمع آوری نمونه به چه صورتی است؟
نمونه خون معمولاً از ورید بازویی و یا نوک انگشت به دست می آید.
آیا اقدامات خاصی برای اطمینان حاصل کردن از کیفیت نمونه ی خون وجود دارد؟
پروتکل های فعلی، 12-9 ساعت ناشتایی قبل از نمونه گیری را توصیه می کنند. در این مدت فقط نوشیدن آب مجاز است. ضمناً مصرف الکل به مدت 24 ساعت قبل از نمونه گیری ممنوع می باشد. گاهی اوقات نیز امکان دارد پزشک معالج ناشتا بودن برای انجام آزمایش تری گلیسرید را ضروری نداند. دستورالعمل های پزشک معالج و آزمایشگاه را مطالعه کنید و حتما قبل از نمونه گیری، آزمایشگاه را از ناشتا بودن یا عدم آن، آگاه نمایید.


سوالات متداول

  • نحوه ی انجام آزمایش به چه صورتی است؟
  • چه زمانی این تست درخواست داده می شود؟
  • نتیجه این آزمایش چه چیزی را نشان می دهد؟
  • آیا نکته ی مهم دیگری برای دانستن وجود دارد؟
  • از چه راهکارهایی می توان برای کاهش سطح تری گلیسیرید استفاده کرد؟
  • آیا می توانم سطح تری گلیسیرید خونم را در منزل کنترل کنم؟
  • VLDL چیست و چه ارتباطی با تری گلیسیرید دارد؟
  • آیا افزایش میزان تری گلیسرید خون همراه با علائم بالینی خاصی است؟
نحوه ی انجام آزمایش به چه صورتی است؟

آزمایش تری گلیسرید معمولاً یکی از مولفه های پانل چربی است. این آزمایش ها برای بررسی خطر ابتلا به بیماری قلبی و تصمیم گیری در مورد اقدامات درمانی مورد نیاز در مواقعی که میزان چربی اصطلاحاً لب مرز است و یا ممکن است مشکل ساز باشد، انجام می شوند. همچنین آزمایش تری گلیسیرید به عنوان یکی از مولفه های پانل چربی ممکن است برای پایش افرادی که قبلا سکته قلبی کرده اند یا در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند و همچنین افرادی که تحت درمان کنترل و کاهش چربی و تری گلیسرید هستند نیز استفاده شود.
نتایج آزمایش کلسترول و دیگر مولفه های پانل چربی، همرا با در نظر گرفتن سایر عوامل شناخته شده ی موثر در بروز بیماری های قلبی برای اتخاذ تصمیم مناسب جهت اقدامات درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. این اقدامات درمانی ممکن است شامل تغییر سبک زندگی مانند رژیم های غذایی و برنامه های ورزشی یا داروهای کاهنده ی میزان چربی مانند استاتین ها باشند.

چه زمانی این تست درخواست داده می شود؟

بزرگسالان

انجام آزمایشات پانل چربی که تری گلیسرید هم یکی از آن ها است، هر 6-4 سال یک بار برای ارزیابی خطر بیماری های قلبی در افراد بزرگسال و سالم توصیه می شود. کودکان و نوجوانان باید حداقل یک بار در سنین 9 تا 11 سالگی و بار دیگر در سنین 17 تا 21 سال این غربالگری را انجام دهند.
در صورتی که در این آزمایشات خطر ابتلا به بیماری قلبی مشاهده شود، پزشک معالج ممکن است آزمایش های بیشتری را درخواست نماید. برخی از عوامل خطر بروز بیماری های قلبی عبارتند از:
• سیگار کشیدن
• اضافه وزن یا چاقی
• رژیم غذایی ناسالم
• بی تحرکی یا عدم ورزش و فعالیت های بدنی
• سن (مردان 45 سال به بالا یا زنان 55 سال به بالا)
• فشار خون بالا (فشار خون 90/140 یا بالاتر و/یا مصرف داروهای فشار خون)
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس (بیماری قلبی زودرس در یکی از اعضای خانواده- مردان زیر 45 سال و زنان زیر 55 سال)
• سابقه ی بیماری یا سکته ی قلبی
• دیابت یا پیش دیابت
در بیماران دیابتی، بررسی تری گلیسرید در پانل چربی بسیار حائز اهمیت است، زیرا در صورت عدم کنترل میزان گلوکز، تری گلیسرید به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.

جوانان

غربالگری کلسترول به عنوان بخشی از آزمایشات پانل چربی (لیپید) برای کودکان، نوجوانان و جوانان توصیه می شود. این افراد باید یک بار در سنین 9 تا 11 سالگی و سپس دوباره در سنین 17 تا 21 سالگی آزمایش شوند. توصیه می شود کودکان و نوجوانانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند، این غربالگری های را در فواصل زمانی نزدیک تر انجام دهند. عوامل خطر بروز بیماری های قلبی در این سنین نیز تقریباً مشابه بزرگسالان و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن است.
طبق آکادمی اطفال آمریکا، کودکان در معرض خطر باید اولین آزمایش کلسترول خود را بین 2 تا 8 سالگی انجام دهند. کودکان زیر 2 سال احتیاجی به انجام این آزمایش ندارند.

پایش

آزمایش تری گلیسرید ممکن است به عنوان یکی از مولفه های پانل چربی، برای پایش موفقیت سبک زندگی سالم که شامل تغذیه و تمرینات ورزشی است یا تعیین اثر بخشی دارو هایی مانند استاتین مورد استفاده قرار می گیرد. طبق دستورالعمل های کالج قلب و عروق و انجمن قلب آمریکا بزرگسالانی که استاتین مصرف می کنند باید 12-4 هفته پس از شروع درمان و سپس هر 12-3 ماه برای اطمینان از عملکرد مناسب دارو، مورد آزمایش قرار بگیرند.

نتیجه این آزمایش چه چیزی را نشان می دهد؟

به طور کلی، قرار داشتن چربی بدن در محدوده ی طبیعی، به حفظ سلامت قلب و کاهش خطر بروز حمله ی قلبی یا سکته مغزی کمک می کند. پزشک معالج با در نظر گرفتن نتایج آزمایشات پانل چربی و همچنین سایر عوامل خطر در بروز بیماری های قلبی، تصمیم گیری در مورد نیاز یا عدم نیاز به اقدامات درمانی را اتخاذ می نماید.
برای بزرگسالان، نتایج آزمایش تری گلیسیرید به شرح زیر دسته بندی می شود:
• مطلوب: کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر (7/1 میلی مول در لیتر)
• لب مرز: 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر (2/2-7/1 میلی مول در لیتر)
• زیاد: 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر (5/6-2/3 میلی مول در لیتر)
• بسیار زیاد: بیشتر از 500 میلی گرم در دسی لیتر ( 5/6میلی مول در لیتر)

برای کودکان، نوجوانان و جوانان:

از نوزاد تازه متولد شده تا 9 سالگی

• قابل قبول: کمتر از 75 میلی گرم در دسی لیتر (0/85میلی مول در لیتر)
• لب مرز: 75-99 میلی گرم در دسی لیتر (1/12-0/85میلی مول در لیتر)
• زیاد: بیش از 100 میلی گرم در دسی لیتر (1/13میلی مول در لیتر)

برای سنین 19-10 سال

• قابل قبول: کمتر از 90 میلی گرم در دسی لیتر (1/02میلی مول در لیتر)
• خط مرزی بالا: 90-129 میلی گرم در دسی لیتر (1/02-1/46 میلی مول در لیتر)
• زیاد: بیش از 130 میلی گرم در دسی لیتر ( 1/47میلی مول در لیتر)

بالای 19 سال

• قابل قبول: کمتر از 115 میلی گرم در دسی لیتر (1/30 میلی مول در لیتر)
• مرز بالا: 115-149 میلی گرم در دسی لیتر (1/30-1/68 میلی مول در لیتر)
• زیاد: بیش از 150 میلی گرم در دسی لیتر (1/7 میلی مول در لیتر)

توجه: این مقادیر بر اساس سطح تری گلیسیرید در وضعیت ناشتا است.

وقتی میزان تری گلیسیرید بسیار زیاد باشد (بیشتر از 1000 میلی گرم در دسی لیتر (30/11 میلی مول در لیتر)، خطر ابتلا به پانکراتیت در کودکان و بزرگسالان وجود دارد. اقدامات درمانی جهت کاهش سطح تری گلیسیرید باید در اسرع وقت شروع شود.

آیا نکته ی مهم دیگری برای دانستن وجود دارد؟

در صورت ابتلا به دیابت و عدم کنترل سطح گلوکز، امکان افزایش چشم گیر تری گلیسرید وجود دارد.

پس از مصرف مواد غذایی، سطح تری گلیسرید بسیار تحت تاثیر قرار می گیرد و فقط چند ساعت پس از صرف غذا 10-5 برابر نسبت به حالت ناشتایی یا روزه داری، افزایش می یابد. حتی در صورت روزه داری نیز سطح تری گلیسرید می تواند روزانه در نوسان باشد. بنابراین، تغییرات متوسط تری گلیسیرید ناشتا که در روزهای مختلف اندازه گیری می شود غیرعادی تلقی نمی شود.
داروهای خاصی مانند کورتیکواستروئیدها، مهارکننده های پروتئاز برای HIV، بتا بلاکرها و استروژن ها می توانند سطح تری گلیسیرید خون را افزایش دهند.

از چه راهکارهایی می توان برای کاهش سطح تری گلیسیرید استفاده کرد؟

برای بسیاری از افراد، افزایش میزان تری گلیسیرید ناشی از اختلالات دیگری مانند دیابت، چاقی، نارسایی کلیوی یا اعتیاد به الکل است. در این شرایط، بهترین استراتژی درمانی، پی بردن به علت اصلی این افزایش است. وقتی منشا افزایش تری گلیسیرید اختلالات و بیماری های زمینه ای نباشد، میزان بالای تری گلیسرید و کلسترول توامان دیده می شود راه کارهای درمانی معطوف به سمت کاهش کلسترول و تری گلیسیرید است. تغییر شیوه زندگی، مانند رژیم غذایی سالم و افزایش تحرک بدنی، معمولاً استراتژی اصلی برای کاهش سطح این عناصر است. در صورت عدم موفقیت، معمولاً داروهای کاهنده چربی مانند استاتین ها تجویز خواهند شد. برای اطلاعات بیشتر در این باره، به صفحه انجمن قلب آمریکا درباره زندگی سالم مراجعه کنید.

آیا می توانم سطح تری گلیسیرید خونم را در منزل کنترل کنم؟

آزمایش خانگی به دو نوع انجام می شود: مواردی که نمونه گیری در منزل انجام و سپس به آزمایشگاه ارسال می شود. و مواردی که خودتان قادر انجام آزمایش در خانه انجام هستید (خودپایشی). انجمن قلب آمریکا موضعی در مورد استفاده از دستگاه های آزمایش خانگی برای اندازه گیری سطح چربی اتخاذ نکرده است. قبل از تصمیم گیری برای استفاده از یکی از این روش ها، بهتر است مقالات مربوط به آزمایش خانگی را مرور نمایید.

VLDL چیست و چه ارتباطی با تری گلیسیرید دارد؟

لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) یکی از انواع اصلی لیپوپروتئین است. سایر موارد شامل لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) هستند. هر یک از این ذرات حاوی مخلوطی از کلسترول، پروتئین و تری گلیسیرید است. LDL دارای بالاترین میزان کلسترول و HDL دارای بالاترین میزان پروتئین است.
VLDL حاوی بیشترین مقدار تری گلیسیرید است و از آنجا که ترکیبات ذرات مختلف نسبتاً ثابت هستند، می توان مقدار کلسترول VLDL را با تقسیم مقدار تری گلیسیرید (در میلی گرم بر دسی لیتر) بر 5 محاسبه کرد. در حال حاضر، هیچ روش مستقیمی برای اندازه گیری کلسترول VLDL وجود ندارد، بنابراین برای محاسبه میزان آن از تری گلیسرید استفاده می شود. در صورتی که تری گلیسیرید بیش از 400 میلی گرم در دسی لیتر باشد، این اندازه گیر صحیح نخواهد بود. امروزه به اثبات رسیده است که افزایش سطح کلسترول VLDL با افزایش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی همراه است.

آیا افزایش میزان تری گلیسرید خون همراه با علائم بالینی خاصی است؟

معمولاً اکثر افرادی که سطح تری گلیسیرید خون بالایی دارند، هیچ علامت بالینی بروز نمی دهند و تنها راه فهمیدن این مسئله، آزمایش خون است. با این حال، در موارد نادر ممکن است سطح تری گلیسیرید بسیار بالا (بالاتر از 1000 میلی گرم در دسی لیتر) دوره های مکرر پانکراتیت حاد را ایجاد نماید. برخی از علائم و نشانه ها شامل درد در نیمه بالایی ناحیه معده است که به طور ناگهانی ایجاد می شود و سپس به تدریج بدتر می شود ، تب ، حالت تهوع ، استفراغ و گاهی زردی. همچنین ممکن است فردی با سطوح بسیار بالا ضایعاتی روی پوست ایجاد کند که گزانتوم نامیده می شود. این ها به طور معمول به صورت چندین برجستگی کوچک ، گرد ، محکم و زرد در پشت ، سینه ، باسن ، شانه ها و ران ها ظاهر می شوند. برخی از علائم و نشانه ها شامل درد در نیمه بالایی ناحیه معده است که به طور ناگهانی ایجاد و سپس به تدریج بدتر می شود، تب، حالت تهوع، استفراغ و گاهی زردی نیز در این موارد مشاهده می شود. همچنین ممکن است در افرادی که افزایش بیش از اندازه ی تری گلیسیرید در خون شان ایجاد شده، ضایعات پوستی گزانتوم به وجود آید. گزانتوم ها معمولاً به صورت چندین برجستگی کوچک، گرد، محکم و زرد در پشت، سینه، باسن، شانه ها و ران ها ظاهر می شوند.


تهیه و تنظیم توسط تیم تحقیق و توسعه (R&D) آزمایشگاه ژنتیک و تشخیص پزشکی آبتین
مجید گلشن فرد، الهه براتی پورفرد


آزمایش‌های مرتبط



کلسترول

Cholesterol



آزمایشگاه ژنتیک و تشخیص پزشکی آبتین با رویکرد تخصصی در زمینه بیماری های نازایی، ناباروری و سرطان، در راستای احترام به مراجعه کنندگان در خصوص انجام آزمایشات تخصصی تاسیس شده است.
ما در این مجموعه با بهره گیری از کادر مجرب و استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی به روز، طبق آخرین استاندارد های آزمایشگاهی مورد تایید اروپا و آمریکا و با استفاده از کیت های تخصصی انجام آزمایشات که تماماً مربوط به شرکت های تولید کننده خارجی می باشد، آزمایشات مراجعه کنندگان محترم را انجام می دهیم.

تماس با ما

آدرس: تهران، خیابان مطهری، خیابان منصور، پلاک 81
تلفن: 86030061-021
ایمیل: [email protected]

ساعات کاری:
شنبه – چهارشنبه: 18:00 – 7:00
پنجشنبه: 14:00 – 7:00

کلیه حقوق این قالب برای آزمایشگاه آبتین محفوظ می باشد. طرحی وب سایت تارنما

© آزمایشگاه آبتین