تست لاکتات دهیدروژناز (LD) یا (LDH)، آزمایشی غیر اختصاصی برای ارزیابی برخی بیماری ها است.

در شرایط زیر ممکن است آزمایش LD درخواست داده شود:

• به عنوان شاخص کلی وجود و شدت آسیب حاد یا مزمن بافتی
• شناسایی و پایش شرایط پیش رونده مانند عفونت های شدید یا کم خونی (از جمله آنمی همولیتیک و کم خونی مگالوبلاستیک)
• برای کمک به تعیین مرحله، پیش آگهی (prognosis) و/یا پاسخ به درمان برخی سرطان ها، از جمله تومور سلول های ژرمینال (در برخی از انواع سرطان بیضه یا تخمدان)، لنفوم، لوسمی، ملانوما و نوروبلاستوما

آزمایش LD بر روی مایعات بدن به دلایل مختلف انجام می شود. ازجمله:

• برای کمک به ارزیابی مایع مغزی نخاعی و تمایز بین مننژیت باکتریایی یا ویروسی
• برای ارزیابی سایر مایعات بدن مانند مایع جنب (pleural ) ، مایعات صفاقی یا مایعات پریکارد و کمک به تعیین این که آیا تجمع مایعات (مثلاً در اطراف قلب، ریه ها یا حفره شکمی)، ناشی از آسیب و التهاب (exudate) است یا به دلیل عدم تعادل فشار مایع در داخل رگ های خونی و سطح پروتئین در خون (transudate) ایجاد شده. این اطلاعات برای انتخاب روند درمان مفید هستند.

در مقاله ی “تجزیه و تحلیل مایعات بدن- Body Fluid Analysis” فهرستی از مایعاتی که ممکن است در آزمایش LD بررسی شوند، آورده شده است.

آزمایش خون
هنگامی که پزشک معالج به وجود بیماری که آسیب بافتی یا تخریب سلولی را در پی دارد، مشکوک باشد، ممکن درخواست بررسی سطح آنزیم LD همراه با آزمایشاتی مثل پانل جامع متابولیک (CMP) را مطرح کند. در صورت بالا بودن سطح LD، آزمایش های خاص تر مانند ALT ، AST یا ALP ممکن است در تشخیص اندام آسیب دیده و بیماری کمک کننده باشند. در صورتی که بیماری حاد یا مزمن تشخیص داده شود، برای نظارت بر پیشرفت بیماری، سطح LD در فواصل منظمی ارزیابی خواهد شد.
گاهی اوقات در صورت بروز تروما یا آسیب عضلانی در افراد مبتلا به کم خونی همولیتیک (hemolytic anemia)، آنزیم LD بررسی خواهد شد.
بعد از تشخیص سرطان نیز ممکن است سطح LD متناوباً بررسی شود.
آزمایش مایعات بدن
در صورت بروز علائم بالینی مننژیت یا تجمع مایعات اطراف قلب، ریه ها یا شکم این آزمایش انجام می شود.

آزمایش خون
سطح بالای LD معمولاً نشانگر نوعی از آسیب بافتی است. سطح LD به طور معمول با شروع تخریب سلولی افزایش می یابد، پس از مدتی به اوج می رسد و سپس شروع به ریزش می کند. سطح LD در شرایط مختلفی بالا می رود، که نشان دهنده توزیع گسترده آن است.

میزان بالای LD در شرایط مختلفی از جمله شرایط زیر افزایش می یابد:

• کم خونی همولیتیک
• کم خونی مهلک (کم خونی مگالوبلاستیک)
• عفونت هایی مانند مونونوکلئوز عفونی، مننژیت، آنسفالیت، HIV
• سپسیس (Sepsis)
• انفارکتوس روده، میوکارد (قلب) و ریه
• بیماری حاد کلیه
• بیماری حاد کبد
• آسیب حاد عضلانی
• پانکراتیت
• شکستگی استخوان
• سرطان بیضه، لنفوم یا سرطان های دیگر
• شوک شدید
• کمبود اکسیژن (هیپوکسی)
گاهی اوقات، افزایش سطح LD ممکن است نشان دهنده ی عدم موفقیت درمان سرطان (شیمی درمانی) باشد. این سطح بالا، نوید بهبودی این مبتلایان را نمی دهد.
در برخی بیماری های مزمن و پیش رونده، گاهی اوقات سطح آنزیم LD در خون به آرامی افزایش می یابد.
میزان کم یا طبیعی آنزیم LD معمولاً نشانگر مشکل خاصی نیست. گاهی مقادیر کم LD در افرادی که اسید آسکوربیک (ویتامین C) زیادی مصرف می کنند، دیده می شود.

مایعات بدن:

• مایع مغزی نخاعی: مقادیر بالای آنزیم LD احتمالاً نشان دهنده ی مننژیت باکتریایی است. در حالی که میزان پایین یا نرمال LD احتمال ابتلا به مننژیت ویروسی را مطرح می کند.
• LD بالا نشانگر اگزودا (exudate) بودن مایعات پریکارد ( pericardial fluid)، مایع صفاقی ( peritoneal) یا مایع جنب (pleural fluid) است، در حالی که سطح پایین این آنزیم نشان دهنده ی ترانسودایی ( transudate) است. ترانسودا ها معمولاً در اثر نارسایی احتقانی قلب یا سیروز ایجاد می شوند. اگزودا ها به دلایل مختلفی ایجاد می شوند و معمولاً برای تعیین علت نیاز به آزمایش های اضافی دارند.

اکثر مواردی که منجر به تغییر سطح آنزیم LD میشوند، لزوماً خطرناک نیستند و نباید باعث ایجاد نگرانی شوند. از جمله:
• ورزش شدید می تواند باعث افزایش موقت سطح LD شود.
• خون کافت (همولیز) می تواند منجر به افزایش نتایج کاذب شود. این اتفاق در صورت حمل نامناسب نمونه، نگه داری نمونه در دمای بالا یا روش غلط نمونه گیری ممکن است رخ دهد.
• در صورت افزایش تعداد پلاکت های خون، میزان LD سرم به کاذب بالا می رود و نشانگر میزان حقیقی LD در گردش خون نیست.

با توجه به این که LD می تواند هشداری برای آسیب سلولی باشد، از نظر کلینیکی تست مفیدی است. آزمایش مشابه دیگری مانند پروتئین واکنشی C (CRP) نیز می تواند وجود التهاب در قسمتی از بدن را نشان بدهد.

این آنزیم شاخصی از آسیب است و معمولاً با برطرف شدن مشکل، به حالت عادی باز می گردد. در بیماری های مزمن مانند بیماری کبدی که بافت در معرض آسیب مداوم قرار دارد، غلظت LD روندی صعودی و پایا دارد.

آزمایش ایزوآنزیم های LD به ندرت درخواست داده می شود و امروزه به طور گسترده ای در دسترس نیست. در گذشته از این آزمایش برای کمک به تشخیص و نظارت بر سکته های قلبی استفاده می شد، اما امروزه آزمایش “تروپونین” جایگزین آن شده است. اگرچه این آزمایش معمول نیست، اما ممکن است در تشخیص افتراقی برای مشخص کردن علت آسیب بافتی مورد استفاده قرار بگیرد. زیرا LD آزمایشی اختصاصی نیست.
LD به 5 فرم گوناگون وجود دارد که “ایزو آنزیم” نامیده می شوند. با وجود هم پوشانی این ایزوآنزیم ها با یکدیگر، اما هر کدام از آن ها تمایل به حضور متمرکز در بافتی خاص دارند. به طور کلی محل های استقرار ایزوآنزیم ها به شرح زیر است:

• LD-1 :قلب، گلبول های قرمز، کلیه ها، سلول های ژرمینال
• LD-2: کلیه ها، گلبول های قرمز، ریه ها، قلب (میزان کمتری نسبت به LD-1 دارند)
• LD-3: ریه ها و سایر بافت ها
• LD-4: گلبول های سفید، غدد لنفاوی، ماهیچه ها، کبد (میزان کمتری نسبت به LD-5 دارند)
• LD-5: کبد، عضله اسکلتی
بررسی میزان ایزوآنزیم ها ممکن است سر نخ هایی از آسیب های بافتی در اختیارمان بگذارد.