پانل هپاتیت حاد ویروسی برای کمک به تشخیص عفونت حاد کبد یا التهاب ناشی از سه ویروس رایج هپاتیت استفاده می شود. این ویروس ها عبارتند از:
ویروس هپاتیت A (HAV) ، ویروس هپاتیت B (HBV) یا ویروس هپاتیت C (HCV)
دلایق بسیاری برای ابتلا به این ویروس ها وجود دارد که البته علائم گوناگونی نیز در پی خواهند داشت. این آزمایش برای تشخیص عفونت و تعیین نوع ویروس هپاتیت کاریرد دارد. این آزمایشات قادر به تشخیص انواع این ویروس حتی قبل از بروز علائم بالینی هستند.
پانل هپاتیت حاد ویروسی معمولاً شامل موارد زیر است:
• آنتی بادی هپاتیت A، IgM: این آنتی بادی معمولاً در اوایل عفونت هپاتیت A گسترش می یابند. 3-2 هفته پس از اولین برخورد با ویروس این آنتی بادی ها به وجود می آیند و تا 6-2 ماه در خون باقی خواهند ماند. آزمایش IgM هپاتیت A مثبت معمولاً هنگام فاز حاد عفونت هپاتیت A و بروز علائم بالینی دیده می شود.
• آزمایش هپاتیت B ( آنتی بادی اصلی هپاتیت B، IgM): IgM اولین آنتی بادی تولیدی بدن در مواجه با ویروس هپاتیت Bاست. هنگامی در ازمایش خون این آنتی بادی ردیابی شود، ممکن است نشان دهنده ی فاز حاد عفونت باشد. همچنین در افرادی که مبتلا به هپاتیت B مزمن هستند این آنتی بادی ممکن است در پاسخ به فعالیت دوباره ویروس ایجاد شود.
• آنتی ژن های سطحی هپاتیت B: این انتی ژن ها پروتئین های موجود بر سطح ویروس هپاتیت Bهستند که اولین مشخصه ی عفونت حاد به شمار می آیند. اما ممکن است درخون افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن نیز وجود داشته باشند.
• آنتی بادی هپاتیت C: این آزمایش آنتی بادی تولید شده در پاسخ به عفونت هپاتیت C را تشخیص می دهد. این آزمایش نمی تواند بین عفونت جدید یا قدیمی تمایز قائل شود. در صورت مثبت بودن این تست، آزمایشات بیشتری برای پیگیری مدت زمان ابتلا انجام خواهد شد. (برای اطلاعات بیشتر در این مورد به مقاله تست هپاتیت C مراجعه کنید.)
بسته به آزمایشگاه، آزمایش های دیگری نیز وجود دارد که ممکن است به عنوان بخشی از پانل هپاتیت ارائه شوند که ممکن است شامل موارد زیر باشند:
• آنتی بادی های هپاتیت A، آنتی بادی تام ضد آنتی ژن هسته ویروس هپاتیت B: این تست ها، آنتی بادی های IgM و IgG را تشخیص می دهد و ممکن است به عنوان بخشی از پانل برای مشخص کردن ابتلای قبل شخصی به عفونت قبلی مورد استفاده قرار بگیرد.
• آنتی بادی های سطح هپاتیت B: این آزمایش نیز ممکن است تا برای تشخیص برطرف شدن عفونت استفاده شود. همچنین برای بررسی این که آیا پس از دریافت واکسن هپاتیت B، بدن آنتی بادی علیه این ویروس را ایجاد کرده است یاخیر، نیز مفید است.

پانل هپاتیت حاد ویروسی ممکن است پس از نتایج غیر طبیعی آزمایش خون، بخصوص تست های کبدی و یا بروز علائم خاصی انجام شود. این علائم عبارتند از:

• تب، خستگی
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع، استفراغ، درد شکم
• ادرار تیره و/ یا مدفوع روشن
• درد مفاصل
• زردی
• خارش
پانل هپاتیت حاد ویروسی ممکن است جهت غربالگری افرادی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت B یا هپاتیت C قرار دارند، مورد استفاده قرار بگیرد. در زیر چند نمونه از افرادی که ممکن است نیاز به این غربالگری داشته باشند، ذکر شده است:

• افرادی که به دلایل نامشخصی آنزیم های کبدی (ALT،AST) افزایش یافته دارند
• افرادی که داروهای غیرقانونی مصرف می کنند
• افراد مبتلا به بیماری های مقاربتی
• مردان هم جنس گرا
• افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند که مستلزم سرکوب سیستم ایمنی بدن است (به عنوان مثال گیرنده پیوند)
• افرادی که ارتباط نزدیکی با شخصی دارند که به هپاتیت B یا هپاتیت C مبتلا است
• مبتلایان به HIV
• افرادی که قبل از ژوئیه 1992 انتقال خون یا پیوند اعضا انجام داده اند یا قبل از 1987 فاکتورهای انعقاد خون دریافت کرده اند.
• افرادی که زمان زیادی دیالیز شده اند
• کودکانی که از مادران هپاتیت B یا هپاتیت C مثبت، متولد می شوند.
• برای هپاتیت B، افرادی که در مناطقی از جهان که این ویروس شایع است متولد شده اند، مثل آسیا، آفریقا، اروپای جنوبی و بخش هایی از آمریکای جنوبی
• افرادی که شواهدی از بیماری مزمن کبدی دارند
• برای هپاتیت C، طبق نظر مرکز کنترل و پیش گیری بیماری های واگیر (CDC) متولدین سال های 1965-1945 بیشترین ریسک ابتلا به این ویروس را دارند.

در جدول زیر خلاصه ای از نتایج پانل هپاتیت حاد ویروسی آورده شده است:

نتایج پانل هپاتت حاد ویروسی

سایر آزمایشات هپاتیت برای کمک به تعیین قرار گیری در معرض عفونت یا شناسایی عفونت قبلی مورد استفاده قرار می گیرند. این آزمایشات ممکن است نشان دهنده ی موارد زیر باشند.
• آنتی بادی هپاتیتA ، توتال (IgM و IgG): اگر منفی باشد، هیچ عفونت HAV فعلی یا قبلی وجود نداشته است. در صورت مثبت بودن، قرار گرفتن در معرض ویروس یا واکسن HAV را نشان می دهد. در صورت شک به عفونت حاد، باید آزمایش IgM انجام شود.
• آنتی بادی هپاتیت B، توتال (IgM و IgG): یک آزمایش مثبت می تواند نشان دهنده قرار گرفتن در معرض ویروس باشد. در صورت شک به عفونت حاد، باید آزمایش IgM انجام شود.
• آنتی بادی های سطحی هپاتیت B: در صورت مثبت بودن، نشان می دهد که عفونت HBV برطرف شده است. بسته به نتایج سایر آزمایشات HBV، نتیجه منفی ممکن است نشان دهنده عدم برطرف شدن عفونت باشد. پس از دریافت واکسن هپاتیت B، آنتی بادی سطح هپاتیت B مثبت و آنتی بادی core هپاتیت B منفی خواهد بود. (برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، به مقاله ی آزمایش هپاتیت B مراجعه کنید.)
می توان به بیش از یک نوع ویروس هپاتیت آلوده شد، و عفونت حاد یک نوع ویروس هپاتیت می تواند با عفونت مزمن نوع دیگری از ویروس هپاتیت همراه باشد. در چنین مواردی ممکن است برای بیش از یک نوع ویروس نتیجه مثبت گزارش شده باشد و هنگام تفسیر نتایج باید مراقب بود.

اگر تمام آزمایش های ویروسی منفی باشد، پس میزان آنتی بادی یا آنتی ژن سطحی برای تشخیص بسیار پایین است یا هپاتیت ایجاد شده دلایل غیر ویروسی دیگری دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد و آزمایش های دیگری که ممکن است برای تعیین علت انجام شود، به مقاله هپاتیت مراجعه کنید.

آزمایشاتی که به طور معمول در یک پانل هپاتیت حاد ویروسی گنجانده شده اند، ممکن است همیشه نتوانند تشخیص درستی از عفونت هپاتیت قبلی یا آنتی بادی ناشی از واکسن ارائه دهند. معمولاً انواع دیگری از آزمایشات برای تهیه این نوع اطلاعات انجام می شود. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، به مقاله های جداگانه آزمایش هپاتیت A، آزمایش هپاتیت B و آزمایش هپاتیت C مراجعه کنید.
وجود آنتی بادی هپاتیت A (IgM) در خون، در صورت وجود علائم بالینی نشان دهنده ی عفونت حاد هپاتیت A است. اما در صورتی که هیچ علائم بالینی گزارش نشود، وجود آنتی بادی هپاتیت A (IgM) ممکن است مثبت کاذب باشد. بنابراین، مراکز پیشگیری و کنترل بیماری ها (CDC) توصیه می کند در افراد فاقد علائم هپاتیت حاد، غربالگری کم تر صورت پذیرد تا احتمال بروز نتایج مثبت کاذب کاهش یابد.

خیر. اگر ویروس هپاتیت خاصی که فرد در معرض آن قرار گرفته است، شناخته شده باشد، ممکن است تست های خاصی برای آن ویروس انجام شود. همچنین، برخی از این آزمایش ها برای اهداف دیگری استفاده می شوند، از جمله نظارت بر پیشرفت بیماری یا پایش اثربخشی درمان. که در این صورت گاهی به صورت مجزا یا به صورت پانل انجام خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر تست های مورد استفاده در عفونت های هپاتیت ویروسی، به مقاله های آزمایش هپاتیت A، آزمایش هپاتیت B و آزمایش هپاتیت C مراجعه کنید.

علاوه بر آزمایش های مربوط به ویروس های هپاتیت، پزشک معالج شما ممکن است آزمایشاتی را برای بررسی چگونگی تأثیر این ویروس بر کبد درخواست دهد که ممکن است شامل یک پانل کبدی یا تست های آنزیم کبدی مانند آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) باشند. پزشک معالج شما ممکن است آزمایش بیلی روبین و زمان پروترومبین (PT) را نیز درخواست دهد، که می تواند در تعیین آسیب دیدگی کبد کمک کننده باشد.

بله. واکسنی برای هپاتیت A در دسترس است که برای همه کودکان زیر یک سال و افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به ویروس قرار دارند، توصیه می شود. همچنین با رعایت بهداشت مناسب می توان از هپاتیت A جلوگیری کرد. این موارد شامل شستن دست ها پس از استفاده از سرویس بهداشتی، بعد از تعویض پوشک و قبل از خوردن غذا یا شروع هرگونه آماده سازی برای پخت غذا است.
واکسن های موثر هپاتیت B از سال 1981 در ایالات متحده موجود است و از ابتدای سال 1991، پزشکان ایالات متحده واکسیناسیون کلیه نوزادان را آغاز کرده اند. کودکان و نوجوانانی که در بدو تولد واکسینه نشده اند، باید این سری واکسن ها دریافت نمایند. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) همچنین توصیه می کند که بزرگ سالان در گروه های پرخطر واکسینه شوند. اگر در سابقه ی پزشکی تان مورد مشکوکی وجود دارد برای واکسیناسیون باید محتاطانه عمل کنید.
در حال حاضر، هیچ واکسنی برای هپاتیت C در دسترس نیست. اگرچه تلاش ها برای تولید آن ادامه دارد. با جلوگیری از قرار گرفتن در معرض این ویروس (خون و مایعات بدن و به اشتراک گذاشتن سوزن یا سایر تجهیزات تزریق دارو)، می توان از انتشار هپاتیت C جلوگیری کرد.